(Báo Quảng Ngãi)- Mục tiêu của hỗ trợ phát triển sản xuất tại các huyện miền núi là “trao cần câu” để người nghèo tự vươn lên thoát nghèo. Tuy nhiên, những năm trước đây, phần lớn các chương trình cấp cây, con giống đều trái với lịch thời vụ.
Nghịch lý này làm cho số lượng cây, con giống được cấp trong thời gian qua bị chết hoặc chậm phát triển, chưa đem lại hiệu quả thật sự.
| Năm 2018, tổng kinh phí thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh trên 1.489 tỷ đồng. Trong đó, kinh phí thực hiện các chính sách, dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên 317 tỷ đồng và kinh phí thực hiện các chính sách giảm nghèo chung trên 1.172 tỷ đồng. |
Cấp cây, con giống trái lịch thời vụ
Do việc chậm phân khai nguồn vốn cũng như việc xây dựng các chương trình, dự án chưa phù hợp đã dẫn đến nghịch lý cây, con giống cấp cho người dân không đúng với lịch thời vụ. Qua các đợt kiểm tra của tỉnh trong thời gian qua, hàng loạt các dự án cấp bò, heo, gà... thuộc các chương trình giảm nghèo tại 6 huyện miền núi đều không mang lại hiệu quả.
Như các dự án hỗ trợ cây trồng như quế, mây... trái vụ đã gây khó khăn cho người trồng. Ông Hồ Văn Tùng, thôn Nước Biếc, xã Trà Thọ cho biết: “Ở đây, bà con ai cũng trồng quế trên núi cao, việc đi lại rất khó khăn, nên nếu cấp mùa nắng thì đưa cây lên đó trồng khó chăm sóc, khó sống lắm!”.
Phó Chủ tịch UBND xã Trà Thọ (Tây Trà) Hồ Thị Hồng Nga cho biết: "Điều kiện thời tiết cũng như kỹ thuật trồng, chăm sóc của người dân miền núi không thuận lợi như ở đồng bằng. Trong khi đó, các dự án cấp cây, con giống lại trái với lịch thời vụ, nên nhiều chương trình hỗ trợ phát triển sản xuất chưa phát huy hiệu quả”.
 |
| Dự án hỗ trợ bò theo Chương trình 30a tại xã Trà Bình (Trà Bồng) là một trong số ít phát huy được hiệu quả. |
| Thay đổi cách “cho và nhận” Để thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo hiệu quả, UBND tỉnh đã chỉ đạo cho các huyện miền núi phải tổng kết, rà soát, đánh giá lại toàn bộ việc triển khai các chính sách của địa phương trong những năm trước đây. Qua đó, nội dung nào hiệu quả thấp và có những vấn đề khó khăn, trở ngại... thì cần phải nhanh chóng khắc phục, để các nguồn lực của Nhà nước đầu tư cho miền núi thực hiện có hiệu quả. |
Trao đổi về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND huyện Trà Bồng Hồ Văn Thịnh cho rằng, việc cấp vốn chậm, dẫn đến việc lập dự án, phê duyệt đề án cấp cây, con vật nuôi cũng chậm theo mùa vụ. Cụ thể, đối với Trà Bồng, người dân chỉ đăng ký trồng cây quế. Và theo lịch thời vụ thì cây quế, người dân trồng vào tháng 9, 10 âm lịch, nhưng đến tháng 11 mới cấp, thì không phù hợp, dẫn đến tỷ lệ sống không cao. Còn đối với vật nuôi nên cấp vào mùa hè, nhưng ngược lại thường cấp vào mùa mưa lạnh thì làm sao trâu bò, heo, gà chịu nổi. Trong khi, người dân miền núi lại có thói quen thả rông, hoặc chuồng trại không được che chắn kỹ lưỡng. Chính điều này đã khiến vật nuôi bị ốm hoặc chết ngay sau khi nhận được vài ngày. Đơn cử như các dự án cấp bò lai Zebu, dê Bách Thảo, vịt xiêm (Sơn Tây), dự án hỗ trợ nuôi thỏ (Tây Trà).
Tăng cường kiểm tra, giám sát
Một trong những nguyên nhân khiến các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất kém hiệu quả là do khâu quản lý của xã chưa chặt chẽ. Có nhiều trường hợp cấp ồ ạt theo kiểu người có đất cũng cấp mà không có đất cũng cấp. Trong khi đó, đồng bào vùng cao thường có tâm lý “cho thì nhận”. Song thực tế nhiều hộ nhận xong không có đất để trồng, lại bỏ mặc cây giống.
Trước thực trạng trên, huyện Trà Bồng đã thống nhất quan điểm, trước khi cấp giống cho dân phải lấy ý kiến của dân, đồng thời đi kiểm tra thực tế dân có đất hay không, để tránh trường hợp cấp tràn lan như trước đây. Ngoài ra, theo phương án mới, huyện không giao cho nhà cung ứng trồng tại vườn ươm của họ mà giao cho dân tự trồng hoặc nhà cung ứng ươm quế trần trực tiếp tại chỗ, nơi người dân có đất trồng, sau đó huyện lên nghiệm thu, tránh tình trạng thất thoát. Bởi người dân thường trồng quế ở trên núi cao, nên không thể vận chuyển quế túi bầu mà chỉ trồng quế trần.
Tương tự, vật nuôi người dân cũng tự mua rồi dự án chuyển tiền trực tiếp, không qua nhà cung ứng vì giá quá cao, nhưng lại không phù hợp. Tuy nhiên, tất cả các cách làm trên đều được xây dựng phương án thực hiện rõ ràng theo đúng quy trình.
Tuy nhiên, cùng với sự vào cuộc của cấp chính quyền thì người dân cũng cần nêu cao ý thức, cộng đồng trách nhiệm, vượt khó, để phát triển kinh tế gia đình. Có như vậy, việc triển khai các chính sách hỗ trợ mới thật sự phát huy hiệu quả, giúp bà con thoát nghèo một cách bền vững.
Bài, ảnh: HỒNG HOA
| Phải rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục
Đó là chia sẻ của Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án giảm nghèo Khu vực Tây Nguyên (GNKVTN) tỉnh Quảng Ngãi Trần Hoàng Vĩnh, khi nói về giải pháp đảm bảo thời gian cấp phát cây, con giống; giúp người dân triển khai mô hình đúng theo lịch thời vụ của ngành nông nghiệp. Ý THU (thực hiện) |
